ေခါင္းေဆာင္တိုင္းျပဳလုပ္ရမည့္အရာ (ျပႆနာအမ်ားေျဖရွင္းျခင္း) အပိုင္း-၁

ဖူးေက်ာ္ဇင္ (Future Wave)

JOB Seekers Journal Vol.2,No.40

ေခါင္းေဆာင္တိုင္းမလြဲမေသြႀကံဳေတြ႕ရမယ့္အရာကေတာ့ျပႆနာေတြ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈခရီးစဥ္မွာႀကံဳေတြ႕လာတဲ့ ျပႆနာ တိုင္း ကို ေျဖရွင္းရမွာက ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတိုင္းရဲ႕ တာ၀န္တစ္ခုပါ။ "ျပႆနာကို ေရွာင္လႊဲမယ္ဆိုရင္ေတာ့ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတာ့ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေခါင္းေရွာင္ေကာင္းပဲျဖစ္မွာပါ။"

တကယ့္ကိုေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားတဲ့ေခါင္းေဆာင္တိုင္းဟာျပႆနာေတြ ကိုေျဖရွင္းတဲ့ေနရာမွာထူးခၽြန္ထက္ျမက္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္ လုပ္ေတာ့မယ့္သူတိုင္းဟာျပႆနာေတြကို "ဘယ္လိုရႈျမင္ရမယ္" ဆိုတာ နဲ႔ "ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ္" ဆိုတာေတြကိုသိရွိနားလည္ ထားရပါလိမ့္ မယ္။

ျပႆနာေတြရွိမွ ဘ၀ဟာအဓိပၸါယ္ရွိတယ္

သိမ္းငွက္တစ္ေကာင္ဟာ ေလမရွိဘဲ ေကာင္းကင္မွာ မပ်ံသန္းႏိုင္ပါဘူး။ အတိုက္အခံျဖစ္တဲ့ေလဟာပ်ံသန္းရာမွာအဓိကလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္လို႔ ပါပဲ။
သေဘၤာတစ္စီးဟာ ေရမရွိဘဲ ခုတ္ေမာင္းေရြ႕လ်ားလို႔ မရပါဘူး။ သိပ္သည္း လြန္းတဲ့ပင္လယ္ေရကို ပန္ကာနဲ႔ တိုးေ၀ွ႕တြန္းတိုက္ေနရတာက အဓိကေရြ႕ လ်ားေစတဲ့ အခ်က္ျဖစ္လို႔ပါပဲ။

ၾကမ္းတမ္းတဲ့ေက်ာက္မ်က္ႏွာျပင္မရွိဘဲထက္ျမက္တဲ့ဓားတစ္ေခ်ာင္း ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ေခ်ာေမြ႕ႏူးညံ့တဲ့၀ါဂြမ္းနဲ႔ဓားေသြးလို႔မွမရတာကိုး။ ဒီလိုပါပဲ။ ဘ၀မွာ အခက္အခဲေတြ၊ ျပႆနာေတြမရွိဘဲ လူတစ္ေယာက္ဟာမ ထက္ျမက္လာႏိုင္ပါဘူး။ အခက္အခဲေတြ၊ ျပႆနာ ေတြရွိေနတာ ဟာ ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ အေျခအေနတစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာအခက္ အခဲမွမရွိ၊ ဘာေက်ာ္လႊားစရာမွမရွိရင္ လူေတြအားလံုး ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ ရည္ေတြဟာသုညအဆင့္ကိုေရာက္ရွိကုန္မွာပါ။ ေျဖရွင္း စရာဘာျပႆနာမွ မရွိရင္တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းေတြအားလံုးလည္း က်ဆင္းကုန္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ျပႆနာတို႔၊ အခက္အခဲတို႔၊ အတားအဆီးတို႔ ဆိုတာဟာ "ေၾကာက္လန္႔" ရမယ့္အရာေတြမဟုတ္ပါ။ "ေက်ာ္လႊား" ရမယ့္ အရာေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ဘ၀မွာေအာင္ျမင္လိုတဲ့သူ၊ ေခါင္းေဆာင္လုပ္ ေတာ့မယ့္ သူတိုင္း ဟာ ျပႆနာကို ပိုက္ေထြးရဲရပါလိမ့္မယ္။

ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ရဲ႕ အရည္အခ်င္းကို ခန္႔မွန္းႏိုင္တာဟာ "ျပႆနာေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္း" သာျဖစ္ပါတယ္။ ျပႆနာေတြရွိေနျခင္းေၾကာင့္ သာ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ေခါင္းေဆာင္မႈဟာအေရးပါ အရာေရာက္တာ ျဖစ္ ပါတယ္။ တကယ္လို႔ဘာျပႆနာမွမရွိဘူးဆိုရင္ ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူ ရဲ႕ အရည္အခ်င္းကို ဘယ္လို ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါ့မလဲ။

တစ္ခါက လူငယ္ေလးတစ္ေယာက္က အဘိုးအိုႀကီးတစ္ေယာက္ကို ေမးပါ တယ္။"အဘိုးအတြက္အေလးလံဆံုးဖိအားဟာဘာလဲ"တဲ့။ ဒီေတာ့ အဘိုးအို က "ဘာမွသယ္စရာမရွိတာဟာအေလးလံဆံုးပဲကြ" လို႔ ျပန္ေျဖခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုပါပဲ။ "ေခါင္းေဆာင္မႈရဲ႕ အဓိက ျပႆနာက ဘာလဲ" လို႔ ေမးရင္ "ဘာျပႆနာမွေျဖရွင္းစရာမရွိတာဟာအဓိကျပႆနာပါ"လို႔ ေျပာလို႔ရပါ တယ္။

မိသားစု အိမ္ေထာင္တစ္ခုကို ဦးေဆာင္တာျဖစ္ေစ၊ ကုမၸဏီတစ္ခု၊ လုပ္ငန္း တစ္ခု၊ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုကို ဦးေဆာင္တာျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ကို ဦးေဆာင္တာျဖစ္ေစေခါင္းေဆာင္တုိင္းဟာ အခက္အခဲျပႆနာေတြ နဲ႔ လံုး၀ ရင္ဆိုင္ရမွာေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲပါဘူး။ လူတစ္ေယာက္စီတိုင္းမွာ လည္း ျပႆနာေတြကိုယ္စီရွိၾကပါတယ္။ စား၀တ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ေငြေရးေၾကးေရး၊ လူမႈဆက္ဆံေရး၊ မိသားစုအေရးစံုလို႔ပါပဲ။

ျပႆနာေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕လာတိုင္း "ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတတ္သလား၊ ေရွာင္လႊဲ သြားတတ္လား၊ လ်စ္လ်ဴရႈတတ္လား၊ တာ၀န္ခံတတ္လား" ဆိုတာကို ေလ့ လာၾကည့္ရင္လူတစ္ေယာက္မွာ ေခါင္းေဆာင္စိတ္ဓါတ္ရွိမရွိဆိုတာကို အကဲခတ္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။

ေခါင္းေဆာင္မွန္ရင္ ျပႆနာရွာရမယ္

စာေရးသူရဲ႕ေခါင္းေဆာင္မႈသင္တန္းမွာ သင္တန္းသားတစ္ေယာက္ ကေမး ခဲ့ဖူးပါတယ္။ "ေခါင္းေဆာင္အျမန္ျဖစ္ေရးနည္းလမ္းေလး သိပါရေစ" တဲ့။ တကယ္ေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ေခါင္းေဆာင္မႈမွာ ျဖတ္လမ္းတို႔၊ နည္းတို တို႔မရွိ ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ တစ္ရက္ တည္းနဲ႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္းေလ့က်င့္ ပ်ိဳးေထာင္ယူသြားရတာပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ကိုေခါင္းေဆာင္အျဖစ္အျမန္ဆံုး အသိအမွတ္ျပဳတာ ခံခ်င္ တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပႆနာတစ္ခုကိုတာ၀န္ယူၿပီး ေျဖရွင္းေပး လိုက္ႏိုင္ တာပါပဲ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ျပႆနာေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္း (Problem Solving) ဟာ ေခါင္းေဆာင္မႈအျမန္ဆံုးရႏိုင္တဲ့နည္းလမ္းတစ္ခုလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ဒီသင္တန္းသားကို "အျမန္ဆံုး ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပႆနာရွာႏိုင္ရမယ္" လို႔ အေျဖျပန္ေပးခဲ့ပါတယ္။
"ဘယ္လို -ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခ်င္ရင္ ျပႆနာရွာရမယ္။ ဟုတ္လား" ဟုတ္ပါ တယ္။ ဒါေနာက္တာမဟုတ္ပါဘူး။ အျမန္ဆံုး ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ အရင္ဆံုး ျပႆနာရွာရပါမယ္။ ရွာလို႔ေတြ႕တာနဲ႔ ရွင္းဖို႔ကို တာ၀န္ယူရပါလိမ့္ မယ္။ ဒါဟာေခါင္းေဆာင္တိုင္း လုပ္ကိုလုပ္ရမယ့္ အခ်က္ပါပဲ။ လူေတြ ရဲ႕ျပႆနာေတြေျဖရွင္းေပးႏိုင္တဲ့သူေတြဟာ ေခါင္း ေဆာင္ႀကီးေတြ၊ စီးပြားေရးစြမ္းေဆာင္ရွင္ႀကီးေတြ၊ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကား သူေတြ ျဖစ္လာ တတ္ၾကပါတယ္။

လူေတြမွာဘာျပႆနာေတြရွိေနသလဲ။ ဒါကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ လူေတြကသင့္ကိုအသိအမွတ္ျပဳလက္ခံလာၾကမွာပါပဲ။ျပႆနာ ေတြကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိၿပီး ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္တီထြင္ဖန္တီးရာကေန လူေတြကို အ လင္းေရာင္ေပးႏိုင္ခဲ့သူ၊ လူေတြကိုေကာင္းကင္ေပၚ သြားလာေစႏိုင္ခဲ့သူ၊ လူေတြကို လြယ္ကူတဲ့ ထုတ္ကုန္ပစ္ၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့သူ စသျဖင့္ ကမၻာႀကီးအတြက္ျပႆနာေတြကိုေျဖရွင္းေပးၿပီး ကမၻာေက်ာ္ ေတြျဖစ္လာ ၾကတာအမ်ားအျပားပါပဲ။လူသားေတြရဲ႕အခက္အခဲျပႆနာ ေတြကိုရွာေဖြေျဖ ရွင္းေပးလို႔သမိုင္းတြင္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ၊ စီးပြားေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ၊ပညာရွင္ ႀကီးေတြလည္းအမ်ားႀကီးရွိခဲ့ပါတယ္။

ျပႆနာေျဖရွင္းမႈ အရြယ္အစား ႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မႈ အရြယ္အစား

ျပႆနာအရြယ္အစား (Problem Size) ေပၚမွာမူတည္ၿပီး ေခါင္း ေဆာင္မႈ အရြယ္အစား (Leadership Size) ဟာ ေျပာင္းလဲကြာျခားတတ္ပါတယ္။ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတဲ့ ျပႆနာေပၚမွာလိုက္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ အရည္ အေသြးေတြနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္အဆင့္ေတြဟာ ကြာျခားသြားတတ္ပါတယ္။

မိသားစုတစ္စု၊ အိမ္ေထာင္တစ္ခုရဲ႕ျပႆနာေလာက္ကိုသာ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ ရင္အိမ္ေထာင္ဦးစီး (Family Leader) အဆင့္ ေခါင္းေဆာင္သာ ျဖစ္ၿပီး တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးႏိုင္သူ ကေတာ့ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ (National Leader) အဆင့္ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ သတၱ၀ါေတြအားလံုးသံသရာ ၀ဋ္ဆင္းရဲကလြတ္ေျမာက္ေရး ျပႆနာ ႀကီးကိုသစၥာေလးပါးတရားနည္းလမ္းေတြနဲ႔ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ေဟာၾကားေပးခဲ့ လို႔ ျမတ္ဗုဒၶဟာ ေလာကသံုးပါးရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ (Universal Leader) ျဖစ္ လာတာပါ။

ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာႀကီးႀကီးကိုရွာၿပီးေျဖရွင္းေပးႏိုင္ေလေလ ေခါင္း ေဆာင္ႀကီးႀကီးျဖစ္ေလပါပဲ။ ျပႆနာကိုလည္းမရွာေဖြႏိုင္၊ ရွာေဖြႏိုင္လည္း မေျဖ ရွင္းေပးႏိုင္ရင္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ဖို႔ ေ၀းေနပါဦးမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာ ဆိုတဲ့အရာဟာ ေအာင္ျမင္တိုးတက္ေစမယ့္အရာ၊ လူေတြကို စြမ္းေဆာင္ ရည္ တက္လာေစမယ့္အရာ၊ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ ေပၚလာေစ မယ့္အရာ၊ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသူတစ္ေယာက္ျဖစ္လာေစမယ့္ အရာလို႔ ရႈျမင္ေစခ်င္ပါတယ္။

ဒီေလာက္ဆိုရင္ျပႆနာကိုအျပဳသေဘာနဲ႔ ၾကည့္ျမင္တတ္လာၿပီလို႔ ထင္ပါ တယ္။ ဒီလိုမွန္ကန္တဲ့အေတြးနဲ႔ ျပႆနာကို ျမင္ႏိုင္တာဟာ ေခါင္း ေဆာင္ တစ္ေယာက္ရဲ႕ အရည္အခ်င္းတစ္ခုပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြဟာ အခက္ အခဲေတြ၊ ျပႆနာေတြဆိုရင္မလိုခ်င္ၾကပါဘူး။ အခက္အခဲမရွိ ဖို႔၊ ျပႆနာ မျဖစ္ဖို႔ကိုသာလိုခ်င္ၾကပါတယ္။

"အမွန္ေတာ့ျပႆနာရွိတာဟာျပႆနာမဟုတ္ပါဘူး။ အေျဖမရွာ ႏိုင္တာကသာ အဓိကျပႆနာပါ။"

"ျပႆနာေတြေၾကာင့္ျပႆနာတက္တာမဟုတ္ပါဘူး။ မေျဖရွင္း ၾကလို႔ သာ ျပႆနာတက္တာျဖစ္ပါတယ္။"

ဒါေၾကာင့္ေခါင္းေဆာင္တိုင္းျပဳလုပ္ရမယ့္အရာကေတာ့ ျပႆနာရွာၿပီး၊ ျပႆနာကိုေျဖရွင္းတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ျပႆနာေတြအေပၚ ေခါင္းေဆာင္ေတြရႈျမင္ၾကတဲ့အေၾကာင္းကိုေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ေျဖရွင္းပံုနည္းလမ္း ေကာင္းေတြကိုေတာ့လာမယ့္အပတ္မွာေရးသားေဖာ္ျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။