"အလုပ္ေကာင္းေကာင္းရဖို႔ လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္မ်ား" "စကားေျပာဆိုတတ္မႈ" လင္းသိုက္ညြန္႔ (ျမန္မာ့ေျမ) vol.2,no.37
စကားေျပာဆုိတတ္မႈအရည္အခ်င္းဟာလည္း
အလုပ္ေကာင္းေကာင္း ရဖုိ႔ မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ခ်က္တစ္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျပာဖုိ႔ထက္ လုပ္ဖုိ႔ကပုိၿပီး
အဓိကက်တယ္လုိ႔ဆုိေပမဲ့အေျပာေကာင္းသူေတြသာအလုပ္ေကာင္းေကာင္း ရၿပီး
ထိပ္တန္းေရာက္ ေအာင္ျမင္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ အေရး
ပါဆုံးအလုပ္တာ၀န္ျဖစ္တဲ့ “အေမရိကန္သမၼတ ရာထူး” အတြက္ ေရြးခ်ယ္
တဲ့ေနရာမွာေတာင္ စကားအေခ်အတင္ (Debate) ေျပာဆုိပြဲေတြျပဳလုပ္၊
မဲဆြယ္ပြဲေတြျပဳလုပ္ၿပီး စကားေျပာႏုိင္တဲ့၊စကားေျပာတတ္တဲ့ အရည္အခ်င္း ကုိ
ရာခုိင္ႏႈန္းအေတာ္မ်ားမ်ား အဓိကထားေရြးခ်ယ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ့္တကယ္ေျပာၾကမယ္ေဟ့ဆုိရင္ စာေရးသူတုိ႔ရဲ႕“ျမန္မာစကား” ဟာ “အဂၤလိပ္ စကား” ထက္ပုိၿပီး ေျပာရဆုိရခက္ပါတယ္။ ျမန္မာစကား ကုိ ေျပာဆုိတဲ့ေနရာမွာ မ်က္ႏွာအမူအရာ၊ အသံေနအသံထား၊ အသံအတုိး အက်ယ္ (Volume) စတာေတြကလည္းမ်ားစြာ အေရးပါပါတယ္။ မိမိရဲ႕ အထက္လူႀကီးကုိ ေျပာဆုိရမယ့္ အသံေနအသံထား၊ မိမိလက္ေအာက္ ငယ္သားမ်ားကုိ ေျပာဆုိရမယ့္ အသံေနအသံထား၊ မိမိနဲ႔တန္းတူ၊ အဆင့္တူ မ်ားကုိ ေျပာဆုိရမယ့္ အသံေနအသံထား စတာေတြကုိ အထူးဂ႐ုျပဳၿပီး မွန္ကန္ေအာင္ ေျပာဆုိႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
အလုပ္ခြင္၀င္ခြင့္ အင္တာဗ်ဴးကုိ ေျဖဆုိတဲ့ေနရာမွာ ေျဖဆုိတဲ့သူအေန နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးေမးျမန္းသူရဲ႕ မ်က္ႏွာ၊ မ်က္လုံးကုိ ေစ့ေစ့ၾကည့္ၿပီး ေျဖဆုိ၀ံ့ဖုိ႔၊ အသံကုိ ၾကည္လင္ျပတ္သားစြာ၊ မိမိကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္မႈရွိစြာ ေျပာဆုိႏုိင္ဖုိ႔ အထူးလုိအပ္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ဟာ မ်က္စိကုိမွ ေစ့ေစ့ၾကည့္ၿပီး စကားတစ္ခြန္းကုိ မေျပာ၀ံ့ဘူး ဆုိရင္ သူေျပာတဲ့စကားကုိလည္း ယုံၾကည္ဖုိ႔ ရာ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခါတေလ လူေတြနဲ႔ဆက္ဆံေျပာဆုိ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ကုိယ္ က မွန္ေနတုိင္းလည္း တစ္ဖက္က မွားေနတယ္လုိ႔ တထစ္ခ် ယူဆလုိ႔မရပါ ဘူး။ တစ္ခါတေလ ႏွစ္ဖက္လုံးမွန္ၿပီးျပႆနာတက္ေနတာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္။
ရန္ကုန္မွာ အမ်ားသုံး သန္႔စင္ခန္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတာ စာဖတ္သူ တုိ႔အားလုံးအသိပါ။ စာေရးသူကေတာ့ ေတာ္႐ုံတန္႐ုံ အဲ့ဒီအမ်ားသုံး သန္႔စင္ ခန္းေတြမွာ တက္ေလ့မရွိခဲ့ပါဘူး။ အေျခာက္ေတြ ေသာင္းက်န္းလြန္းလုိ႔ပါ။ တစ္ေန႔ က်ေတာ့ အႏၱရာယ္မလြယ္ႏုိင္တာနဲ႔ အဲ့ဒီအမ်ား သုံးသန္႔စင္ခန္း တစ္ခုကုိ ၀င္တက္ျဖစ္ပါတယ္။ ခပ္ေၾကာက္ေၾကာက္နဲ႔ေပါ့။
အဲ့သလုိနဲ႔ ကုိယ့္အႏၱရာယ္ ကုိယ္ေျဖရွင္းရင္း သန္႔စင္ခန္း ၀င္ေနတုန္း တစ္ဖက္ခန္းကေန အသံတစ္သံထြက္လာပါတယ္။ “မိတ္ေဆြ .. အဆင္ေျပ လား” တဲ့။ စာေရးသူလည္း အဲ့ဒီအသံကုိၾကားေတာ့႐ုတ္တရက္ ေၾကာင္သြား ပါတယ္။ စာေရးသူမွာ သန္႔စင္ခန္းတက္တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံ ၂၈ ႏွစ္ရွိပါတယ္။ တစ္ခါမွ သန္႔စင္ခန္းထဲမွာ ဒီလုိေျပာတာမ်ဳိး မၾကားဖူးပါဘူး။ ဒါနဲ႔ စာေရးသူ လည္း ႐ုတ္တရက္ေၾကာင္သြားၿပီး ..
“ဟုတ္ကဲ့၊ အဆင္ေျပပါတယ္” လုိ႔ ျပန္ေျဖလုိက္ပါတယ္။အဲ့ဒါနဲ႔ မၿပီးေသး ပါဘူး။ ဟုိဖက္က ထပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာလာျပန္ပါတယ္။
“အဲဒါဆုိရင္ ကုိယ္အဲ့ဒီဘက္ကုိ လာခဲ့လုိ႔ ရမလား”လုိ႔ ထပ္ေမးလာ ပါတယ္။ ဟာ ..အဲ့ဒါေတာ့ နည္းနည္းလြန္လာၿပီလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာလဲ ဟ၊ ေဂးလား ..အေျခာက္လားေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ႐ုတ္တရက္ဆုိေတာ့ စာေရးသူ လည္း “ဟုတ္ကဲ့၊ လာခဲ့လုိ႔ရပါတယ္” ဆုိၿပီး အဆင္ေျပေအာင္ ျပန္ေျဖေပး လုိက္ပါတယ္။
စာေရးသူလည္း အဲ့သလုိျပန္ေျပာလုိက္ေရာ တစ္ဖက္ခန္းက လူက သန္႔စင္ခန္းနံရံကုိ တဒုိင္း ဒုိင္းထုၿပီး ေဒါသသံႀကီးနဲ႔ ..
“ေတာ္ၿပီကြာ၊ ငါၿပီးမွ ျပန္ဆက္လုိက္မယ္၊ ဘယ္ကေကာင္မွန္း မသိ ဘူး။ ဒီမွာ ငါဖုန္းေျပာ ေနတာကုိေဘးက လုိက္ေျပာေနတယ္”ဆုိၿပီး ေျပာပါ တယ္။ အဲဒီေတာ့မွ စာေရးသူလည္း သိပါေတာ့တယ္။ ေၾသာ္ ..သူက သူ႔ ဘာသာသူ ဖုန္းေျပာေနတာကုိး။ ႏုိ႔ သိမွမသိ ပဲ ..
ေလာကမွာ တစ္ခါတေလ အဲ့သလုိလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ဘက္က ကုိယ့္အယူ အဆခ်ည္းနဲ႔ပဲ ရပ္တည္လုိ႔မရပါဘူး။ တျခားဘက္ ကုိလည္း ၾကည့္တတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ခုနက သန္႔စင္ခန္းထဲက အျဖစ္အပ်က္ လုိမ်ဳိး၊ ၾကားထဲက သန္႔စင္ခန္းနံရံ (wall) ႀကီးခံေနတာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။
အဲဒီလုိ နံရံမ်ဳိးရွိေနတယ္ဆုိရင္ ဒီနံရံအတား အဆီးကုိ အသိဥာဏ္ မ်က္လုံးနဲ႔ ဖယ္ရွားႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြနဲ႔ ေျပာဆုိ ဆက္ဆံေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့ ေနရာမွာလည္း အဲ့သလုိပါပဲ။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါပုံ အတုိင္း ေျပာသူ (Sender) နဲ႔ လက္ခံသူ (Receiver) တုိ႔အၾကား မွာ အတား အဆီး (Barrier) မ်ဳိးလည္း ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအတားအဆီးေတြကုိ မိမိအသိ ဥာဏ္နဲ႔ ဖယ္ရွားေဆာင္ရြက္ ေျပာဆုိတတ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
See you at the top!
လင္းသုိက္ၫြန္႔ (ျမန္မာ့ေျမ)
တကယ့္တကယ္ေျပာၾကမယ္ေဟ့ဆုိရင္ စာေရးသူတုိ႔ရဲ႕“ျမန္မာစကား” ဟာ “အဂၤလိပ္ စကား” ထက္ပုိၿပီး ေျပာရဆုိရခက္ပါတယ္။ ျမန္မာစကား ကုိ ေျပာဆုိတဲ့ေနရာမွာ မ်က္ႏွာအမူအရာ၊ အသံေနအသံထား၊ အသံအတုိး အက်ယ္ (Volume) စတာေတြကလည္းမ်ားစြာ အေရးပါပါတယ္။ မိမိရဲ႕ အထက္လူႀကီးကုိ ေျပာဆုိရမယ့္ အသံေနအသံထား၊ မိမိလက္ေအာက္ ငယ္သားမ်ားကုိ ေျပာဆုိရမယ့္ အသံေနအသံထား၊ မိမိနဲ႔တန္းတူ၊ အဆင့္တူ မ်ားကုိ ေျပာဆုိရမယ့္ အသံေနအသံထား စတာေတြကုိ အထူးဂ႐ုျပဳၿပီး မွန္ကန္ေအာင္ ေျပာဆုိႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
အလုပ္ခြင္၀င္ခြင့္ အင္တာဗ်ဴးကုိ ေျဖဆုိတဲ့ေနရာမွာ ေျဖဆုိတဲ့သူအေန နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးေမးျမန္းသူရဲ႕ မ်က္ႏွာ၊ မ်က္လုံးကုိ ေစ့ေစ့ၾကည့္ၿပီး ေျဖဆုိ၀ံ့ဖုိ႔၊ အသံကုိ ၾကည္လင္ျပတ္သားစြာ၊ မိမိကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္မႈရွိစြာ ေျပာဆုိႏုိင္ဖုိ႔ အထူးလုိအပ္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ဟာ မ်က္စိကုိမွ ေစ့ေစ့ၾကည့္ၿပီး စကားတစ္ခြန္းကုိ မေျပာ၀ံ့ဘူး ဆုိရင္ သူေျပာတဲ့စကားကုိလည္း ယုံၾကည္ဖုိ႔ ရာ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခါတေလ လူေတြနဲ႔ဆက္ဆံေျပာဆုိ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ကုိယ္ က မွန္ေနတုိင္းလည္း တစ္ဖက္က မွားေနတယ္လုိ႔ တထစ္ခ် ယူဆလုိ႔မရပါ ဘူး။ တစ္ခါတေလ ႏွစ္ဖက္လုံးမွန္ၿပီးျပႆနာတက္ေနတာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္။
ရန္ကုန္မွာ အမ်ားသုံး သန္႔စင္ခန္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတာ စာဖတ္သူ တုိ႔အားလုံးအသိပါ။ စာေရးသူကေတာ့ ေတာ္႐ုံတန္႐ုံ အဲ့ဒီအမ်ားသုံး သန္႔စင္ ခန္းေတြမွာ တက္ေလ့မရွိခဲ့ပါဘူး။ အေျခာက္ေတြ ေသာင္းက်န္းလြန္းလုိ႔ပါ။ တစ္ေန႔ က်ေတာ့ အႏၱရာယ္မလြယ္ႏုိင္တာနဲ႔ အဲ့ဒီအမ်ား သုံးသန္႔စင္ခန္း တစ္ခုကုိ ၀င္တက္ျဖစ္ပါတယ္။ ခပ္ေၾကာက္ေၾကာက္နဲ႔ေပါ့။
အဲ့သလုိနဲ႔ ကုိယ့္အႏၱရာယ္ ကုိယ္ေျဖရွင္းရင္း သန္႔စင္ခန္း ၀င္ေနတုန္း တစ္ဖက္ခန္းကေန အသံတစ္သံထြက္လာပါတယ္။ “မိတ္ေဆြ .. အဆင္ေျပ လား” တဲ့။ စာေရးသူလည္း အဲ့ဒီအသံကုိၾကားေတာ့႐ုတ္တရက္ ေၾကာင္သြား ပါတယ္။ စာေရးသူမွာ သန္႔စင္ခန္းတက္တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံ ၂၈ ႏွစ္ရွိပါတယ္။ တစ္ခါမွ သန္႔စင္ခန္းထဲမွာ ဒီလုိေျပာတာမ်ဳိး မၾကားဖူးပါဘူး။ ဒါနဲ႔ စာေရးသူ လည္း ႐ုတ္တရက္ေၾကာင္သြားၿပီး ..
“ဟုတ္ကဲ့၊ အဆင္ေျပပါတယ္” လုိ႔ ျပန္ေျဖလုိက္ပါတယ္။အဲ့ဒါနဲ႔ မၿပီးေသး ပါဘူး။ ဟုိဖက္က ထပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာလာျပန္ပါတယ္။
“အဲဒါဆုိရင္ ကုိယ္အဲ့ဒီဘက္ကုိ လာခဲ့လုိ႔ ရမလား”လုိ႔ ထပ္ေမးလာ ပါတယ္။ ဟာ ..အဲ့ဒါေတာ့ နည္းနည္းလြန္လာၿပီလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာလဲ ဟ၊ ေဂးလား ..အေျခာက္လားေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ႐ုတ္တရက္ဆုိေတာ့ စာေရးသူ လည္း “ဟုတ္ကဲ့၊ လာခဲ့လုိ႔ရပါတယ္” ဆုိၿပီး အဆင္ေျပေအာင္ ျပန္ေျဖေပး လုိက္ပါတယ္။
စာေရးသူလည္း အဲ့သလုိျပန္ေျပာလုိက္ေရာ တစ္ဖက္ခန္းက လူက သန္႔စင္ခန္းနံရံကုိ တဒုိင္း ဒုိင္းထုၿပီး ေဒါသသံႀကီးနဲ႔ ..
“ေတာ္ၿပီကြာ၊ ငါၿပီးမွ ျပန္ဆက္လုိက္မယ္၊ ဘယ္ကေကာင္မွန္း မသိ ဘူး။ ဒီမွာ ငါဖုန္းေျပာ ေနတာကုိေဘးက လုိက္ေျပာေနတယ္”ဆုိၿပီး ေျပာပါ တယ္။ အဲဒီေတာ့မွ စာေရးသူလည္း သိပါေတာ့တယ္။ ေၾသာ္ ..သူက သူ႔ ဘာသာသူ ဖုန္းေျပာေနတာကုိး။ ႏုိ႔ သိမွမသိ ပဲ ..
ေလာကမွာ တစ္ခါတေလ အဲ့သလုိလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ဘက္က ကုိယ့္အယူ အဆခ်ည္းနဲ႔ပဲ ရပ္တည္လုိ႔မရပါဘူး။ တျခားဘက္ ကုိလည္း ၾကည့္တတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ခုနက သန္႔စင္ခန္းထဲက အျဖစ္အပ်က္ လုိမ်ဳိး၊ ၾကားထဲက သန္႔စင္ခန္းနံရံ (wall) ႀကီးခံေနတာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။
အဲဒီလုိ နံရံမ်ဳိးရွိေနတယ္ဆုိရင္ ဒီနံရံအတား အဆီးကုိ အသိဥာဏ္ မ်က္လုံးနဲ႔ ဖယ္ရွားႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြနဲ႔ ေျပာဆုိ ဆက္ဆံေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့ ေနရာမွာလည္း အဲ့သလုိပါပဲ။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါပုံ အတုိင္း ေျပာသူ (Sender) နဲ႔ လက္ခံသူ (Receiver) တုိ႔အၾကား မွာ အတား အဆီး (Barrier) မ်ဳိးလည္း ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအတားအဆီးေတြကုိ မိမိအသိ ဥာဏ္နဲ႔ ဖယ္ရွားေဆာင္ရြက္ ေျပာဆုိတတ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
See you at the top!
လင္းသုိက္ၫြန္႔ (ျမန္မာ့ေျမ)
Comments
Post a Comment